Donderslag bij heldere hemel

Op 24 september 2018 ziet het bestuur van de IJsclub Voorschoten een bericht op unity.nu “Gemeente is illegale verhuur clubgebouw IJsclub Voorschoten zat”. (Bericht op Unity en reacties op Facebook). Een grote verrassing! Er was de maanden daarvoor contact met de Gemeente geweest over de nieuwbouwplannen die de IJsclub al een tijdje heeft. Omdat er een nieuw college zit, zijn er kennismakingsgesprekken geweest. Het bestuur was bezig met vooruitkijken.

In de brief van het College aan de Gemeenteraad staan twee punten genoemd op basis waarvan de Gemeente handhavend zou gaan optreden: structurele geluidsoverlast, en overtreding van de (beleids)regels. Het is op basis van die brief dat diverse media berichten over ‘illegale praktijken bij de IJsclub’.

Het Bestuur gaat direct in gesprek met de Burgemeester hierover. Deze geeft aan dat het een brief aan de Gemeenteraad is, en dat die openbaar is. Omdat er nog geen formeel besluit tot ingrijpen genomen is, geeft de Burgemeester aan dat wederhoor niet verplicht was. Het IJsclubbestuur is nogal boos dat ze niet op de hoogte gesteld zijn. Het Leidsch Dagblad heeft de voorzitter gebeld voor een reactie, die ook in het artikel terecht is gekomen, maar andere media hadden die contacten, die tijd of die aandacht niet en hebben één op één gepubliceerd over de vermeende ‘illegale verhuur’. Later gaf een raadslid van de Gemeenteraad aan dat hij behoorlijk was geschrokken; hij dacht zelfs aan ‘Brabantse toestanden’ met XTC-labs en dergelijke. Dat het bij nader inzien erg meeviel, neemt niet weg dat de IJsclub zich in goed Hollands “behoorlijk te kakken” voelt gezet. En nogal ten onrechte ook – van geluidsoverlast is al langere tijd geen sprake.

Dat deze manier van communiceren dus niet zo goed viel, werd ook wel door de Gemeente erkend. Maar de hierop volgende gebeurtenissen verbeteren de sfeer niet echt. Daarvoor is het nuttig om eerst even te kijken naar de aanloop.

Wat er aan vooraf ging

In 2016 waren er gesprekken met de gemeente geweest die er op neerkwamen dat de Gemeente vond dat er voor het verhuren van het clubgebouw een ontheffing voor ‘zeer zware horeca’ nodig was. Die zou de gemeente echter nooit verstrekt hebben; zeer zware horeca nabij een woonwijk kan natuurlijk niet. Het duurde een jaar voordat de gemeente toegaf dat verhuur van ons clubhuis voor verjaardagsfeesten e.d. niet valt onder zeer zware horeca.

In eerder stadium had (het vorige) College al aangegeven er graag met de IJsclub uit te willen komen. Ondertussen had de Gemeenteraad vastgesteld dat verenigingen in Voorschoten verhuur van hun clubgebouw tot maximaal 40 maal per jaar voor ‘Ome Piet feestjes’ zouden moeten kunnen doen. Daarmee wordt het voor verenigingen mogelijk om hun begroting kloppend te krijgen, door op beperkte schaal wat inkomsten te genereren.

Het bestuur van de IJsclub spreekt in 2017 en 2018 regelmatig over hoe we dit zouden moeten aanpakken. Eén van de punten die de laatste jaren goed gaat, maar wat wel de Achilleshiel van de verhuur inhoudt, is de geluidsoverlast. Hier zijn in het verleden een paar vervelende incidenten mee geweest. Ook zijn niet alle huurders even netjes met de spullen. Naar aanleiding daarvan heeft het bestuur besloten dat de borg verhoogd wordt naar 500 euro; alleen terug te ontvangen als er geen schade is en er geen overlast geweest is. Een stevig bedrag, inderdaad, maar dit om te laten weten dat het bestuur goed huurderschap heel serieus neemt. Ook wordt gekeken naar de mogelijkheden van geluidsbegrenzers; dat blijken prijzige dingen te zijn (dus we denken nog even na over de aanschaf daarvan) en als huurders eigen apparatuur meenemen werkt het alsnog niet.

Medio 2018 begint het bestuur weer met het opstarten van het gesprek met het nieuwe College over de nieuwbouwplannen (met eerdere Colleges was er al vaker gesproken). Vol goede moed, omdat het leuk is plannen voor de toekomst te maken, ook al is bekend dat de Gemeente Voorschoten financieel niet ruim zit. Maar toen kwam dus die brief.

Structurele overlast?

De brief van de Gemeente start met een opmerking over ‘structurele geluidsoverlast’. Dat was verrassend voor de IJsclub, omdat er al sinds zomer 2016 helemaal niets meer vernomen was op dat vlak. 

De Gemeente geeft ons een overzicht van 15 klachten en een handhavingsverzoek in de periode 2013-2018 van vier personen en één anonieme klager. Van 14 klachten hadden wij in april 2017 al een overzicht ontvangen (nadat wij hierom hadden gevraagd). Sindsdien zijn er kennelijk 1 of 2 klachten bijgekomen, vermoedelijk van de anonieme klager.

In april 2017 hebben wij de klachten geanalyseerd. De gemeente maakt melding van personen A t/m D en een anonieme persoon. Persoon A en de anonieme klager zijn dezelfde; dat kunnen wij zien aan het handschrift en de inhoud van sommige brieven. Deze persoon heeft 9 (of 11) klachten gestuurd, waaronder het handhavingsverzoek, gedateerd 5 juni 2014. Deze persoon is werkzaam bij de gemeente en heeft ook aan Gemeenteraadsleden een anonieme brief gestuurd ten tijde van de discussie over de aanpassing van de APV. Vorig jaar heeft deze persoon tegen ons gezegd dat zelf geen overlast meer te ervaren door verhuizing naar een appartement wat verder van het clubhuis af. Dat heeft deze persoon echter niet belet tijdens een vergadering van de Vereniging van Eigenaren openlijk steun te vragen in het voeren van actie tegen de IJsclub.

Persoon B heeft in 2013 een klacht ingediend; daarna niet meer. Persoon C (zomer 2016) heeft zich niet alleen bij de gemeente gemeld maar ook bij ons. Wij hebben contact met hem gehad en hem op het hart gedrukt het te laten weten als hij geluidsoverlast ervaart. In oktober 2016 hebben we weer gevraagd hoe het ging. Hij zei de situatie bij het clubhuis niet meer als storend te hebben ervaren.

Persoon D heeft vragen gesteld over vergunningen. De vraag is of je het stellen van vragen als klacht moet rekenen.

Tot slot staat er in het rijtje nog een melding bij de politie op 4 juli 2015. Het was onze beheerder zelf die om politie-assistentie heeft gevraagd omdat de huurder zich niet aan de afspraken wilde houden.

Dit is een nogal ontnuchterend lijstje; één klacht in de afgelopen twee jaar en vermoedelijk weer van de anonieme klager. Deze gebeurtenissen kunnen met de beste wil van de wereld geen structurele overlast genoemd worden.

Dat is allemaal nog tot daar aan toe; een inschattingsfoutje wellicht. Ronduit onthutsend is de constatering dat de Gemeente zich baseert op grotendeels anonieme klachten, die desondanks overduidelijk afkomstig zijn van een medewerker van de Gemeente zelf. Een medewerker die dus de wegen binnen de gemeentelijke organisatie goed kent en de ambtenaren probeert te beïnvloeden. Een medewerker die kennelijk een persoonlijke aversie tegen de IJsclub heeft en daar anderen in mee probeert te krijgen. Een medewerker tenslotte, die door buurtgenoten als zodanig bekend is (zie de commentaren in het Facebookbericht) en zeker niet de overheersende mening van de buurt weergeeft.

Barbertje moet hangen

De klachten zijn dus niet echt steekhoudend, maar dat is wel de reden dat de Gemeente nu handhavend gaat optreden en in zijn brief alle formele bezwaren nog eens op een rij zet. Een mooi geval van “Barbertje moet hangen”.

De burgemeester zegt dat ze iets moet doen omdat er een officieel handhavingsverzoek ligt. Dat is echter uit juni 2014. Het is niet duidelijk waarom er nu opeens actie nodig is. In de brief aan de Raad wordt de Drank en Horecawet (DHW) genoemd, waarbij wordt aangegeven dat er een DHW-vergunning zou moeten worden afgegeven. Ook wordt het bestemmingsplan genoemd als belemmerende factor: deze zou namelijk geen verhuur van de ruimte toestaan voor niet-schaatsgerelateerde activiteiten. De bijeenkomsten zouden (sinds 2016) ook gemeld moeten worden als er te verwachten geluidsoverlast is.

Om met het laatste te beginnen: de IJsclub wil in het geheel geen overlast veroorzaken en doet er alles aan om dat te voorkomen (de laatste tijd ook behoorlijk succesvol); dus meldingen op dat vlak zijn niet nodig.

Voor bestemmingsplannen kunnen ontheffingen worden aangevraagd. Uiteindelijk is het vaststellen van een bestemmingsplan een politieke keus waarbij de Gemeenteraad besluit. Omdat de Gemeenteraad in eerder stadium had aangegeven dat maximaal 40 bijeenkomsten aanvaardbaar zijn, zou dat toch geen belemmering moeten zijn.

De Drank en Horecawet is wat ingewikkelder. Voor besloten bijeenkomsten is er niet zo’n vergunning vereist. Wel moet er voor besloten bijeenkomsten een duidelijk ‘deurbeleid’ zijn: alleen genodigden komen erin, én er moet iemand als vast aanspreekpunt aanwezig zijn. Dat is een kwestie van organisatie, wat in principe te doen is. Ook al wordt het er allemaal niet makkelijker op, wij willen graag hierover met de gemeente in gesprek om door het stellen van goede voorwaarden aan de criteria van een ‘besloten feest’ te kunnen voldoen.

De olifant in de kamer?

De vraag die zich natuurlijk aandient is “waarom”? De Voorschotense bevolking weet het wel: woningbouw. Bij het herstelplan van de Gemeente Voorschoten, wat in 2017 werd opgesteld nadat de slechte financiële situatie aan het licht gekomen was, is ook genoemd dat woningbouw op het ijsbaanterrein een optie was. Formeel is hier nog niets over besloten, maar duidelijk is wel dat deze ideeën een heel andere kant op gaan dan de ideeën van de IJsclub.

De plannen van de IJsclub (in samenwerking met de Jeu de Boulesvereniging) met het ijsbaanterrein zijn al geruime tijd bekend. Het zijn mooie en goede plannen, die de groene ruimte in het centrum openhouden én die tot een beter gebruik ervan leiden. Meer sportende Voorschotenaren, meer verenigingsactiviteit en gemeenschapszin: wie kan daar nu tegen zijn? Vervelend detail natuurlijk dat het uitvoeren van zo’n plan eventuele ándere plannen in de weg staat.

Hoe nu verder?

Het is duidelijk dat er verschillende belangen spelen en hoe we hier uit gaan komen valt momenteel nog niet te voorspellen. Het is jammer dat er zoveel energie van vrijwilligers moet worden gestoken in zaken die niet direct bijdragen aan sport, plezier en gezondheid. Maar het Bestuur gaat er van uit dat er uiteindelijk een oplossing gevonden zal gaan worden en probeert het gesprek met de gemeente, met ups en downs, gaande te houden.